Veerkracht: hoe kan ik anders kijken naar tegenslag?
Het woord veerkracht kom ik steeds vaker tegen. In de krant, in glossy magazines en online. Mooi woord vind ik dat: veerkracht.
Veerkracht is belangrijk in tijden dat het moeilijk is. Maar wat is veerkracht? Waarom vind ik het belangrijk? En hoe ontwikkel je veerkracht? Daar gaat dit stukje over. Hopelijk brengt het je iets.
Wat is veerkracht?
Wiktionary:
Vermogen om de vorige stand weer in te nemen, nadat iets uitgerekt, ingedrukt enz. is geweest, elasticiteit.
Herstellingsvermogen van iemands gestel of gemoed.
Het gaat dus om herstellingsvermogen, elasticiteit.
Waarom vind ik veerkracht belangrijk?
Veerkracht is de vaardigheid om bij tegenslag weer terug te veren als het ware. We worden allemaal geconfronteerd met tegenslagen. Sommige mensen zijn in deze moeilijke situaties helemaal uit het veld geslagen. Ze vervallen in gedrag dat hen niet helpt in deze situatie zoals passiviteit en verwardheid. Mensen met meer veerkracht kunnen hier effectiever mee omgaan. Veerkracht is daarmee een waardevolle eigenschap die fungeert als een soort buffer. Het verkleint de kans om echt onderuit te gaan bij tegenslag. Tegenslag zelf is onvermijdelijk in het leven en tegenslag blijft moeilijk, maar veerkracht zegt iets over hoe je daarmee dealt.
Bij de definitie van het begrip veerkracht lijkt het te gaan om herstellingsvermogen en “de oude stand weer innemen”. Maar de vraag is of je terug moet willen veren naar de oude stand. Een crisis of tegenslag is ook een kans op groei. Juist anders uit de crisis komen. Niet perse beter, want er zijn gewoon tegenslagen waar je niet beter van kan worden. Je leert en groeit. En daarmee kom je verder in je persoonlijke ontwikkeling.
Anders kijken naar tegenslag
Op deze manier naar tegenslag kijken is niet makkelijk en als je midden in de crisis zit misschien wel onmogelijk, maar ik geloof dat tegenslag je altijd ook iets brengt. Zo ben ik mezelf een paar keer echt tegengekomen en heb meerdere crisis op mijn pad gehad. Op mijn professionele pad: na een auto-ongeluk langdurig arbeidsongeschikt, herstel daarvan en een nieuwe richting in (moeten) gaan. Ruim 15 jaar later, een lastig ontslagtraject en wederom een kans voor een hele andere route. Ook in mijn persoonlijke leven waren er hobbels. Zo heb ik mijn scheiding als een hele pittige fase en grote tegenslag ervaren. Maar ondanks alle pijn, verdriet en rauwe kanten van een crisis heb ik ervaren dat ik bij al deze grote tegenslagen ook ben gegroeid. Ik heb mezelf beter leren kennen en ik weet beter wat mijn grenzen en mijn behoeften zijn.
Ben je in staat om van een crisis een kans te maken?
Ik heb vanuit mijn levenspad en de lessen daarin 3 sleutelwoorden overgehouden die mij hebben geholpen in tijden van crisis. Deze sleutelwoorden zijn voor mij: timing, reflectie en perspectief.
Timing
Belangrijk voor mij was timing: als je midden in een crisis zit moet je je vooral staande houden. Dan is de prioriteit om goed voor jezelf te zorgen en te weten wat je daarvoor nodig hebt. Welke vrienden geven je energie en steun? Zoek hen op in de crisis. Welke activiteiten geven je kracht of helpen te te ontspannen? Kan je voelen wat je lichaam nodig heeft? Plan deze activiteiten bewust dagelijks in.
Reflectie
Als je wat verder bent en je hebt jezelf tijd gegeven om je te herpakken dan is er weer ruimte. Ruimte om te leren en weer te groeien. Sleutel hierbij is reflecteren: wat is mijn aandeel in de tegenslag? Maar ook: wat niet? Neem ook je gevoel mee. Hoe voelde ik me toen? Wat deed het met me? Wat heb ik nodig om te kunnen accepteren?
Perspectief
Een ander belangrijk woord voor mij is perspectief. Hiermee bedoel ik de bril waarmee je naar de dingen kijkt. Hoe kijk je naar de tegenslag? Ben je in staat anders te kijken en jezelf weer perspectief te bieden? Wat heb je nodig om weer regie te pakken? Een coach of andere eerlijke gesprekspartner kan je hierbij helpen.
